Η παχυσαρκία είναι μια χρόνια νόσος που χαρακτηρίζεται από υπερβολική συσσώρευση λίπους στον οργανισμό. Για τη διάγνωσή της χρησιμοποιείται ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), ο οποίος υπολογίζεται διαιρώντας το βάρος σε κιλά με το τετράγωνο του ύψους σε μέτρα. Όταν ο ΔΜΣ είναι ≥30 kg/m², διαγιγνώσκεται παχυσαρκία.
Οι αιτίες ανάπτυξης περιλαμβάνουν γενετικούς παράγοντες, ανθυγιεινό τρόπο ζωής με υπερκατανάλωση τροφής και έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, καθώς και ορμονικές διαταραχές όπως υποθυρεοειδισμός. Η διάγνωση γίνεται με κλινική εξέταση, μέτρηση περιφέρειας μέσης και εργαστηριακές εξετάσεις. Οι επιπλοκές περιλαμβάνουν διαβήτη τύπου 2, καρδιαγγειακές παθήσεις, υπέρταση και προβλήματα αναπνευστικού συστήματος.
Η φαρμακευτική θεραπεία συστήνεται όταν ο ΔΜΣ είναι ≥30 kg/m² ή ≥27 kg/m² με συνοδά προβλήματα υγείας, εφόσον οι αλλαγές στη διατροφή και στον τρόπο ζωής δεν έχουν αποδώσει επαρκή αποτελέσματα.
Τα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας δρουν με διαφορετικούς μηχανισμούς για τη μείωση του βάρους και την καταστολή της όρεξης.
Η έναρξη θεραπείας απαιτεί ιατρική εποπτεία, ενώ η παρακολούθηση περιλαμβάνει τακτική αξιολόγηση της απώλειας βάρους και των παρενεργειών. Ο στόχος είναι μείωση 5-10% του αρχικού βάρους εντός 6 μηνών.
Το Orlistat αποτελεί έναν αναστολέα των λιπασών του εντέρου, μειώνοντας την απορρόφηση των λιπών κατά 30%. Διατίθεται σε δοσολογία 120mg τρεις φορές ημερησίως με τα γεύματα (Xenical) ή 60mg (Alli για αυτοθεραπεία).
Η Saxenda είναι ενέσιμη θεραπεία που χορηγείται υποδόρια μία φορά ημερησίως. Η δοσολογία αυξάνεται σταδιακά από 0,6mg έως 3mg. Απαιτείται ψυγείο για φύλαξη και εκπαίδευση ασθενή για την ένεση.
Η Mysimba συνδυάζει δύο δραστικές ουσίες που δρουν στο κεντρικό νευρικό σύστημα για τον έλεγχο της όρεξης. Η δοσολογία αυξάνεται σταδιακά σε διάστημα τεσσάρων εβδομάδων.
Τα φάρμακα παχυσαρκίας διατίθενται στα ελληνικά φαρμακεία με ιατρική συνταγή. Η τιμή κυμαίνεται από 50-200€ μηνιαίως ανάλογα με το προϊόν. Μόνο ο ΕΟΠΥΥ παρέχει μερική κάλυψη για το Orlistat σε ειδικές περιπτώσεις, ενώ τα υπόλοιπα χρηματοδοτούνται ιδιωτικά.
Η Liraglutide μπορεί να προκαλέσει παγκρεατίτιδα και θυρεοειδικούς όγκους. Η Mysimba αυξάνει τον κίνδυνο επιληπτικών κρίσεων και καρδιαγγειακών συμβαμάτων. Το Orlistat σπάνια προκαλεί σοβαρή ηπατική βλάβη.
Αντενδείκνυνται στην εγκυμοσύνη, θηλασμό και σε ιστορικό διατροφικών διαταραχών. Η Mysimba αλληλεπιδρά με αντικαταθλιπτικά και αντιεπιληπτικά φάρμακα. Απαιτείται στενή παρακολούθηση από ειδικό ιατρό και τακτικές εργαστηριακές εξετάσεις.
Τα διατροφικά συμπληρώματα αποτελούν σημαντικό εργαλείο στη συνολική προσέγγιση της παχυσαρκίας, παρέχοντας επιπλέον υποστήριξη στη φαρμακευτική αγωγή και τις αλλαγές τρόπου ζωής. Τα φυτικά προϊόντα όπως το εκχύλισμα πράσινου καφέ και η Garcinia Cambogia έχουν δείξει ενθαρρυντικά αποτελέσματα στην επιτάχυνση του μεταβολισμού και τη μείωση της όρεξης.
Η L-carnitine συμβάλλει στην καλύτερη αξιοποίηση των λιπαρών οξέων για την παραγωγή ενέργειας, ενώ οι πρωτεΐνες και τα αμινοξέα υποστηρίζουν τη διατήρηση της μυϊκής μάζας κατά τη διάρκεια της απώλειας βάρους. Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β, η βιταμίνη D και τα μέταλλα όπως το χρώμιο και ο ψευδάργυρος ενισχύουν τη μεταβολική λειτουργία.
Είναι σημαντικό ο συνδυασμός συμπληρωμάτων με την κύρια φαρμακευτική αγωγή να γίνεται υπό την καθοδήγηση φαρμακοποιού, καθώς απαιτείται προσεκτική αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας και ασφάλειας κάθε προϊόντος.
Ο φαρμακοποιός διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στη διαχείριση της παχυσαρκίας, παρέχοντας εξειδικευμένη καθοδήγηση για τη σωστή λήψη φαρμάκων και την αποφυγή αλληλεπιδράσεων. Η τακτική παρακολούθηση της προόδου επιτρέπει την έγκαιρη προσαρμογή της θεραπείας σύμφωνα με τις ανάγκες κάθε ασθενούς.
Η ολιστική προσέγγιση περιλαμβάνει τον συνδυασμό φαρμακευτικής αγωγής με ισορροπημένη διατροφή και τακτική άσκηση. Ο φαρμακοποιός παρέχει πρακτικές συμβουλές για την ενσωμάτωση αυτών των στοιχείων στην καθημερινή ρουτίνα, ενώ προσφέρει ψυχολογική υποστήριξη και παρακίνηση για τη διατήρηση της αφοσίωσης στη θεραπεία.
Η μακροπρόθεσμη διατήρηση των αποτελεσμάτων απαιτεί συνεχή παρακολούθηση και προσαρμογή της θεραπευτικής προσέγγισης, με έμφαση στη βιώσιμη αλλαγή του τρόπου ζωής.
