Οι θυρεοειδικές ορμόνες είναι ζωτικής σημασίας για τη ρύθμιση του μεταβολισμού, της ανάπτυξης και της λειτουργίας σχεδόν όλων των οργάνων του σώματος. Παράγονται από τον θυρεοειδή αδένα και περιλαμβάνουν την τριιωδοθυρονίνη (T3) και την θυροξίνη (T4).
Τα δύο κυριότερα προβλήματα είναι ο υποθυρεοειδισμός (μειωμένη λειτουργία) που προκαλεί κόπωση, αύξηση βάρους και κατάθλιψη, και ο υπερθυρεοειδισμός (αυξημένη λειτουργία) που οδηγεί σε ταχυκαρδία, απώλεια βάρους και νευρικότητα.
Η διάγνωση γίνεται με εξετάσεις αίματος (TSH, T3, T4) και είναι απαραίτητες οι τακτικές εξετάσεις για την παρακολούθηση της θεραπείας.
Η τεστοστερόνη είναι η κύρια ανδρική ορμόνη που παράγεται στους όρχεις και είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη των ανδρικών χαρακτηριστικών, τη μυϊκή μάζα, την οστική πυκνότητα και τη σεξουαλική λειτουργία.
Η έλλειψη τεστοστερόνης μπορεί να προκαλέσει μειωμένη λίμπιντο, κόπωση, κατάθλιψη, μείωση μυϊκής μάζας και στυτική δυσλειτουργία. Η θεραπεία υποκατάστασης αποκαθιστά τα φυσιολογικά επίπεδα.
Απαιτείται ιατρική επίβλεψη καθώς μπορεί να προκληθούν παρενέργειες όπως πολυερυθραιμία, προβλήματα προστάτου ή καρδιαγγειακές επιπλοκές. Τακτικές εξετάσεις αίματος είναι απαραίτητες.
Οι γυναικείες φυλετικές ορμόνες, κυρίως τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη, διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην αναπαραγωγική υγεία της γυναίκας. Κατά την εμμηνόπαυση, η φυσική παραγωγή αυτών των ορμονών μειώνεται σημαντικά, οδηγώντας σε συμπτώματα όπως εξάψεις, διαταραχές ύπνου και οστεοπόρωση.
Η ορμονική θεραπεία υποκατάστασης μπορεί να ανακουφίσει αποτελεσματικά τα συμπτώματα της εμμηνοπαύσης, αλλά απαιτεί προσεκτική ιατρική παρακολούθηση για την αξιολόγηση κινδύνων και οφελών. Εναλλακτικές θεραπείες περιλαμβάνουν φυτοοιστρογόνα και τροποποιήσεις του τρόπου ζωής.
Η ινσουλίνη είναι ζωτικής σημασίας ορμόνη που ρυθμίζει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Στον διαβήτη τύπου 1, το πάγκρεας δεν παράγει ινσουλίνη, ενώ στον τύπο 2 υπάρχει αντίσταση στην ινσουλίνη ή ανεπαρκής παραγωγή.
Τα GLP-1 ανάλογα όπως Victoza και Ozempic προσφέρουν καινοτόμες θεραπευτικές επιλογές, ενισχύοντας την παραγωγή ινσουλίνης και επιβραδύνοντας την πέψη. Η χορήγηση γίνεται με ειδικές συσκευές όπως στυλό ινσουλίνης και αντλίες για μέγιστη ακρίβεια.
Τα κορτικοστεροειδή είναι ισχυρές ορμόνες που παράγονται φυσικά από τα επινεφρίδια ή συντίθενται εργαστηριακά. Διαθέτουν εξαιρετική αντιφλεγμονώδη και ανοσοκατασταλτική δράση, καθιστώντας τα απαραίτητα για τη θεραπεία πολλών παθήσεων.
Χρησιμοποιούνται αποτελεσματικά για αλλεργίες, αυτοάνοσα νοσήματα, άσθμα και φλεγμονώδεις καταστάσεις. Στην Ελλάδα διατίθενται:
Διατίθενται σε τοπικά και συστηματικά σκευάσματα. Η μακροχρόνια χρήση μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες όπως οστεοπόρωση, διαβήτης και καταστολή του ανοσοποιητικού. Η διακοπή πρέπει να γίνεται σταδιακά υπό ιατρική επίβλεψη.
Η ορμόνη αύξησης παίζει καθοριστικό ρόλο στη φυσιολογική ανάπτυξη και τον μεταβολισμό. Η ανεπάρκειά της σε παιδιά προκαλεί καθυστέρηση ανάπτυξης, ενώ στους ενήλικες επηρεάζει τον μεταβολισμό και τη σύνθεση πρωτεϊνών.
Στην Ελλάδα διατίθενται σκευάσματα όπως Genotropin, Humatrope και Norditropin για υποκατάσταση. Οι παραθυρεοειδικές ορμόνες ρυθμίζουν το ασβέστιο, ενώ η αντιδιουρητική ορμόνη (ADH) ελέγχει την ισορροπία υγρών.
Απαιτούν ειδικές ενδείξεις και τακτική παρακολούθηση. Το κόστος θεραπείας είναι σημαντικό, αλλά υπάρχει κάλυψη από τα ασφαλιστικά ταμεία για εγκεκριμένες ενδείξεις.
